Mythologie
De oudste mythe die betrekking heeft op het begin van de Olympische Spelen is die van Idaios Daktylos Herakles. Volgens andere mythen streed Zeus, de vader van de mensheid, tegen Kronos en versloeg hij hem in een strijd om de troon der goden. Tenslotte wordt de bekende halfgod Herakles genoemd. Hij organiseerde spelen in Olympia ter ere van Zeus, omdat deze hem had geholpen Elis te veroveren toen hij ten strijde trok tegen Augeas.
Zeus
Zeus werd beschouwd als de belangrijkste van alle Olympische goden. Hij werd oorspronkelijk vereerd als een god van de meteorologische veranderingen. Hij werd echter al snel de god van de vruchtbaarheid, en werd vereerd als Zeus de “helse” (hthonios) of “boer” (georgos). Als Zeus de bezitter (ktisios) schonk hij een goede oogst; als Zeus de vader (pater) beschermde hij het gezin en allen die in de nabijheid woonden.
Hera
Hera was de zuster en echtgenote van Zeus en werd in heel Griekenland vereerd, maar vooral in de streek van Argos. Zij werd daarom ook “Argeia” genoemd. De bijnamen “volmaakt”, “evenwichtig” en “gehuwd” werden gebruikt om haar te beschrijven omdat zij beschouwd werd als de beschermster van het huwelijk en de huwelijksband. Homerus schildert Hera in haar dubbele hoedanigheid af als de belangrijkste vrouwelijke godheid, maar ook als de officiële echtgenote van de vader der goden.
Athena
De oude Grieken geloofden dat Athena op wonderbaarlijke wijze uit het hoofd van Zeus was geboren. Zij werd voor het eerst vereerd in de paleizen van de Achaeïsche heersers in de Pre-Hellenistische periode. In het werk van Homerus wordt zij afgebeeld als een krijgersgodin met een harnas uit de prehistorie. Zij was even belangrijk als Aris, de god van de oorlog, en bevorderde de voorzichtige afloop van confrontaties.
Apollo
Apollo was de god van de zedelijke orde en de muziek, maar zijn voornaamste hoedanigheid was het beschermen van de kunst van de waarzeggerij. Dit blijkt uit de overvloed aan orakels in verschillende streken van Griekenland, met als beroemdste het orakel van Delphi, in Fokis. Apollo wordt ook gezien als een herdersgod, die zijn kudde beschermt tegen de wolven. Hij werd door de boeren vereerd als de god van de oogst. Vanaf de Oudheid had hij de reputatie van een god van de genezing.