Długotrwałe leczenie niektórymi lekami przeciwdepresyjnymi może zmniejszyć częstość występowania demencji

Długotrwałe leczenie niektórymi lekami przeciwdepresyjnymi okazało się związane ze zmniejszoną zapadalnością na demencję, zgodnie z wynikami badania case-control opublikowanymi w Journal of Clinical Psychiatry.

„Depresja może stanowić jeden z tych potencjalnie modyfikowalnych czynników ryzyka dla wszystkich przyczyn demencji,” Claudia Bartels, PhD, z wydziału psychiatrii i psychoterapii w University Medical Center Goettingen w Niemczech, i współpracownicy napisali. „Liczne badania zgodnie wykazały silny związek między depresją a zwiększonym ryzykiem późniejszego otępienia. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) są powszechnie stosowane w leczeniu objawów depresji w otępieniu.

„Badania przedkliniczne z ostatnich lat sugerują, że SSRI zmniejszają obciążenie blaszkami amyloidowymi w transgenicznych modelach mysich i u zdrowych poznawczo ludzi, łagodzą indukowaną amyloidem-1-42 hiperfosforylację tau w hodowli komórkowej i poprawiają poznanie u myszy.”

Jednakże wpływ SSRI na poznanie w otępieniu w chorobie Alzheimera był związany głównie z negatywnymi wynikami w randomizowanych próbach klinicznych; badania są skąpe w odniesieniu do tego, które leki przeciwdepresyjne mogą wpływać na ryzyko rozwoju otępienia; a dowody są szczególnie rzadkie dla efektów czasu trwania leczenia na to ryzyko. Dlatego też Bartels i współpracownicy starali się określić wpływ klas leków przeciwdepresyjnych oraz poszczególnych związków o różnym czasie trwania leczenia na ryzyko rozwoju demencji. Badacze przeanalizowali dane 62 317 osób z rozpoznaniem demencji, które zostały włączone do niemieckiej bazy danych Disease Analyzer i porównali wyniki z wynikami uzyskanymi w grupie kontrolnej dopasowanej pod względem wieku, płci i lekarza. Przeprowadzili analizę regresji logistycznej, która była dostosowana do statusu ubezpieczenia zdrowotnego i chorób współistniejących związanych z demencją lub stosowaniem leków przeciwdepresyjnych, aby ocenić związek między występowaniem demencji a leczeniem czterema głównymi klasami leków przeciwdepresyjnych, jak również 14 najczęściej przepisywanymi poszczególnymi lekami przeciwdepresyjnymi.

Wyniki wykazały związek między leczeniem przez 2 lata lub dłużej jakimkolwiek lekiem przeciwdepresyjnym a niższym ryzykiem demencji w porównaniu z leczeniem krótkoterminowym w 17 z 18 porównywanych grup. Szczególnie w przypadku długotrwałego leczenia ziołowe i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne były związane ze zmniejszeniem częstości występowania otępienia. Długotrwałe leczenie escitalopramem (OR = 0,66; 95% CI, 0,5-0,89) i Hypericum perforatum (OR = 0,6; 95% CI, 0,51-0,7) było związane z najmniejszym ryzykiem wystąpienia otępienia w odniesieniu do poszczególnych leków przeciwdepresyjnych.

„Badania kliniczne – choć dobrze uznane za procedurę złotego standardu – obaliły wiele obiecujących związków i stają się coraz większym wyzwaniem przy dłuższym czasie trwania leczenia”, napisali Bartels i współpracownicy. „Dlatego też, mając świadomość kontrowersyjności tej sugestii, analiza danych z rejestrów w warunkach naturalistycznych może być atrakcyjną i wykonalną alternatywą. Jeśli poszczególne zbiory danych mogłyby zostać połączone w wielonarodowym wysiłku, można by przeprowadzić jeszcze bardziej wydajne analizy połączonych dużych baz danych i dokonać dodatkowego wkładu z danymi naturalistycznymi.”

.