Przyczyny powstawania tętniaka

Tętniak aorty jest często związany z miażdżycą. Istnieją kontrowersje co do tego, czy to sama miażdżyca jest przyczyną powstania tętniaka aorty, czy też rozwija się on wtórnie w uprzednio poszerzonej aorcie. Siedemdziesiąt pięć procent tętniaków miażdżycowych jest zlokalizowanych w dystalnej części aorty brzusznej, poniżej tętnic nerkowych.

Inną przyczyną powstawania tętniaków jest martwica torbielowata warstwy środkowej (dotyczy aorty proksymalnej, obok serca), która polega na degeneracji włókien kolagenowych i elastycznych warstwy środkowej aorty oraz tworzeniu torbieli osłabiających ścianę aorty. Zaburzenie to jest bardzo częste u pacjentów z zespołem Marfana i zespołem Ehlersa-Danlosa, ale występuje również w związku z ciążą, nadciśnieniem tętniczym i chorobami zastawkowymi serca, a czasami jako izolowany proces u osób bez wyraźnej choroby. W 20% przypadków choroba wydaje się mieć podłoże dziedziczne.

Infekcje są również zdolne do wytwarzania tętniaków. Na przykład, kiła jest przyczyną tętniaka aorty, chociaż stosunkowo rzadko.

Tętniaki gruźlicze zwykle dotyczą aorty piersiowej i są bezpośrednią konsekwencją rozprzestrzeniania się zakażenia z sąsiednich węzłów chłonnych lub ropni.

Tętniak grzybiasty jest rzadką zmianą, która powstaje w wyniku miejscowego zakażenia ściany naczynia krwionośnego wywołanego głównie przez bakterie z rodzin: staphylococcus, streptococcus i salmonellae. Powstaje on zwykle w miejscu wcześniej uszkodzonych obszarów aorty, takich jak blaszka miażdżycowa.

Jeśli chodzi o przyczynę w zależności od anatomicznej lokalizacji tętniaka, to najczęstszą przyczyną tętniaka aorty wstępującej jest martwica torbielowata warstwy przyśrodkowej, natomiast miażdżyca jest najczęstszą przyczyną tętniaków łuku (krzywizny aorty) i aorty piersiowej zstępującej.

Średnie tempo wzrostu tętniaków wynosi od 0,1 do 0,4 cm na rok.

Tętniaki aorty brzusznej częściej występują u mężczyzn, a częstość ich występowania wzrasta wraz z wiekiem. Tętniaki aorty brzusznej mogą występować u 1-2% mężczyzn w wieku powyżej 50 lat. Dziewięćdziesiąt procent tętniaków jamy brzusznej ma swoje źródło w miażdżycy tętnic, a większość z nich jest zlokalizowana poniżej tętnic nerkowych. Rokowanie zależy od wielkości tętniaka.

Kto choruje?

Badania wykazały, że pacjenci to na ogół mężczyźni w wieku 60 lat, z nadciśnieniem tętniczym i czynnikami ryzyka miażdżycy, zwłaszcza palący papierosy (co jest bardzo ważne).

Przyczyny i czynniki predysponujące do powstania tętniaka to:

• Nadciśnienie tętnicze.
• Hipercholesterolemia.
• Otyłość.
• Cukrzyca.
• POChP (pacjenci z niedoborem 1-antytrypsyny).
• Siedzący tryb życia.

.