Bitwa pod Mons

Bitwa pod Mons, (11 listopada 1918), starcie stoczone w ostatnim dniu I wojny światowej, w którym siły kanadyjskie zdobyły belgijskie miasto Mons, wyzwalając obszar znajdujący się pod okupacją niemiecką od 1914 r.

Sukces aliantów w bitwie pod Amiens (8-11 sierpnia 1918) doprowadził do agresywnej serii ofensyw na froncie zachodnim, która stała się znana jako kampania „stu dni”. Niemcy zostali zmuszeni do pełnego odwrotu na wschód z Francji i Belgii, walcząc w trakcie oddawania terytorium swoim prześladowcom. W ostatnich tygodniach kampanii Korpus Kanadyjski zajął belgijskie miasto Valenciennes po okrutnej, dwudniowej bitwie. Do 9 listopada był na obrzeżach Mons.

W pierwszych dniach wojny siły brytyjskie stawiały zacięty opór wokół Mons, starając się spowolnić niemieckie zapędy w kierunku Paryża. Po wyparciu Brytyjczyków, Niemcy okupowali miasto przez cztery lata. Mons było regionalnym centrum wydobycia węgla, a jego zasoby były wykorzystywane przez całą wojnę do napędzania niemieckiego wysiłku wojennego. Odzyskanie Mons teraz, pod koniec wojny, miało dla aliantów ogromne znaczenie symboliczne. Generał porucznik Sir Arthur Currie i jego Korpus Kanadyjski otrzymali rozkaz zdobycia miasta.

Celem było zdobycie Mons bez jego zniszczenia, a biorąc pod uwagę śmiertelne wyzwania wojny miejskiej, zdobycie miasta zapowiadało się na nie lada wyczyn. W szeregach krążyły również pogłoski o możliwym traktacie pokojowym, ale dopóki nie doszło do oficjalnego rozejmu, wojna miała trwać nadal. Currie zaplanował manewr okrążający, po którym Kanadyjczycy wkroczyli do miasta, walcząc z twardym niemieckim oporem. Wrodzy jeńcy poinformowali ich, że Niemcy planują odwrót, ale ogień niemieckich karabinów maszynowych nie ustawał. Kanadyjczycy nacierali dalej i do rana 11 listopada opanowali większość Mons bez użycia ciężkiego ostrzału. Grały dudy, a mieszkańcy miasta witali Kanadyjczyków jako wyzwolicieli. Tego dnia o 6:30 rano kwatera główna Curriego otrzymała wiadomość, że działania wojenne zakończą się o 11:00. Wśród żołnierzy rozeszła się wieść, że w końcu osiągnięto zawieszenie broni, choć większość walk zakończyła się już po oczyszczeniu Mons.

Ogółem straty w bitwie pod Mons były niewielkie, w porównaniu z innymi działaniami wojennymi, ale nie mniej przejmujące: 280 ludzi zabitych, rannych lub zaginionych w ciągu ostatnich dwóch dni działań. Kanadzie tradycyjnie przypisuje się tragiczne wyróżnienie ostatniej ofiary śmiertelnej wśród sił Brytyjskiej Wspólnoty Narodów podczas I wojny światowej. Szeregowy został trafiony w klatkę piersiową strzałem snajpera w miasteczku Ville-sur-Haine, niedaleko Mons. Zginął o godzinie 10:58, dwie minuty przed wejściem w życie zawieszenia broni.

Wcześniejsza wersja tego wpisu została opublikowana przez The Canadian Encyclopedia.

.