UABDivulga – Barcelona recerca i innovaciĂ

Prawdopodobnie masz w domu ciśnieniomierz, urządzenie, które można kupić za niewielkie pieniądze w aptece, a które pozwala na dokonanie dokładnego pomiaru ciśnienia krwi. Rozpowszechnienie tego urządzenia wynika nie tylko z jego praktyczności, ale także ze zjawiska o znaczeniu klinicznym, zwanego nadciśnieniem białego fartucha, które polega na wzroście ciśnienia krwi powyżej normalnych wartości tylko wtedy, gdy jest mierzone przez personel medyczny w szpitalu, ale nie w życiu codziennym. Thomas Pickering, który ukuł ten termin, stwierdził, że ciśnienie krwi jest wyższe, gdy mierzy je lekarz, niż gdy robi to pielęgniarka, i że jest to łagodna, przejściowa reakcja na stres. Osoba z nadciśnieniem białego fartucha może zostać błędnie zdiagnozowana jako nadciśnieniowiec, co pociąga za sobą problemy takie jak efekty uboczne leków, koszty ekonomiczne, itp. Unikanie tych fałszywie pozytywnych wyników wyjaśnia, dlaczego obecne protokoły kliniczne zalecają dokonywanie pomiarów w domu i w szpitalu, a następnie ich porównywanie.
Czy tak samo będzie w układzie wzrokowym, który jest regulowany przez te same mechanizmy neuronalne, co naczynia krwionośne? Taki był cel badania przeprowadzonego w naszym laboratorium w UAB. Wnętrze oka zawiera płyn zwany wodnistym humorem, który jest produkowany i odprowadzany w sposób ciągły, utrzymując stałe ciśnienie wewnątrzgałkowe. Nadmierne ciśnienie może uszkodzić nerw wzrokowy, który przenosi informacje z siatkówki do mózgu, co generuje percepcję wzrokową. Podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe jest główną przyczyną jaskry, która z kolei jest główną niewrodzoną przyczyną ślepoty.
W badaniu symulowaliśmy kontekst kliniczny, w którym zdrowe osoby przychodziły na pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą urządzenia o nazwie tonometr. Zaraz po przybyciu uczestnicy wypełniali kwestionariusz oceniający ich stan niepokoju; następnie mierzyliśmy ich ciśnienie krwi, częstość akcji serca i ciśnienie wewnątrzgałkowe. Na koniec oceniano ich cechę lękową, która wskazywała na predyspozycje do przeżywania ogólnych reakcji lękowych. Wyniki wykazały, że u osób z wysokim stanem lękowym i/lub wysoką cechą lęku nastąpił wzrost ciśnienia śródgałkowego i częstości akcji serca. Czy to oznacza, że ludzie, którzy przychodzą do gabinetu okulistycznego z lękiem, lub ci z lękliwą osobowością, mogą wykazywać wyższe wartości przejściowego ciśnienia śródgałkowego? Prawdopodobnie tak. Czy oznacza to, że w niektórych przypadkach może mieć miejsce nieadekwatna diagnoza kliniczna? Chociaż nasze wyniki są zgodne z wynikami innych zespołów badawczych, nadal nie mamy ostatecznej odpowiedzi, ponieważ przeprowadziliśmy to badanie na zdrowej populacji i w symulowanym kontekście. Kolejnym krokiem naszego zespołu będzie sprawdzenie, czy zjawisko to występuje również w rzeczywistych warunkach klinicznych i u osób z pozornie nieprawidłowymi wartościami, co stanowiłoby dodatkowy dowód na to, co nazwaliśmy nadciśnieniem ocznym białego fartucha.