Wat is de ‘Vogels en de Bijen’?

De uitdrukking “de vogels en de bijen” is een metafoor voor de uitleg van de voortplantingsmechanismen aan jongere kinderen, waarbij wordt uitgegaan van beelden van bijen die bestuiven en eieren die uitkomen, ter vervanging van een meer technische uitleg van geslachtsgemeenschap. Het is een manier om de onvermijdelijke vraag, waar elke ouder bang voor is, af te wenden: “Waar komen baby’s vandaan?” en het is een alternatief voor de uitleg dat de ooievaar baby’s ter wereld brengt.

Het is niet zeker wanneer de uitdrukking voor het eerst werd gebruikt of hoe ze aan populariteit won. Het betekent niet noodzakelijk dat ouders uitleggen hoe vogels en bijen zich voortplanten. Het verband tussen menselijke seksualiteit en eieren en bestuiving is vaag, wat verwarring kan veroorzaken bij nieuwsgierige kinderen.

Hoewel er enkele variaties zijn, gaat het verhaal meestal over bijen die bloemen bestuiven, wat symbool staat voor mannelijke bevruchting, en de vogels die eieren leggen, wat gelijk staat met vrouwelijke ovulatie. In een andere versie van het verhaal ontstaat een baby wanneer een bij een vogel steekt.

Literaire en muzikale verwijzingen

Er zijn nogal wat toespelingen op de uitdrukking in literatuur en zang. Een van de vroege verwijzingen naar deze vogel en bijen als eufemisme voor voortplanting is Samuel Taylor Coleridge’s gedicht uit 1825, “Work Without Hope”:

De hele natuur lijkt aan het werk. Slakken verlaten hun hol – De bijen roeren zich – Vogels zijn in de weer – En Winter, sluimerend in de open lucht, Draagt op zijn lachend gezicht een droom van de lente! And I, the while, the sole unbusy thing, Nor honey make, nor pair, nor build, nor sing.

Een ander vaak geciteerd gebruik van de uitdrukking is de Amerikaanse natuuronderzoeker John Burroughs’ reeks essays uit 1875, “Birds and Bees, Sharp Eyes and other Papers.” Dit waren pogingen om kinderen eenvoudige uitleg te geven over de natuur, maar er wordt geen poging gedaan tot seksuele voorlichting.

Dr. Emma Frances Angell Drake beschreef de vogels en de bijen in een deel van de publicatie “The Story of Life,” die tussen 1893 en 1930 op grote schaal werd verspreid. In haar uitleg over voortplanting aan haar jonge dochters gebruikte zij beelden van blauwe eieren in het nest van het roodborstje, wind die stuifmeelstof van de ene plant naar de andere blaast, en bijen die honing verzamelen uit de bloemen.

Een meer directe verwijzing is te vinden in Cole Porter’s tekst van het liedje “Let’s Do It.”

Het is de natuur die ons allemaal gewoon vertelt verliefd te worden En daarom doen vogels het, bijen doen het Zelfs opgevoede vlooien doen het Laten we het doen, laten we verliefd worden

De uitdrukking verscheen ook in een nummer uit 1939 van de “Freeport Journal Standard”: “Een Fransman is verfijnd geboren: hij weet van de bloemetjes en de bijtjes. Dientengevolge worden Franse films gemaakt op een basis van artistiek inzicht dat het verhaal niet in de weg staat.”