10 Klasycznych wierszy W. H. Audena, które każdy powinien przeczytać
Najlepsze wiersze Audena wybrane przez dr Olivera Tearle
W. H. Auden (1907-1973) napisał bardzo dużo poezji, a wiele z najlepszych wierszy Audena powstało w latach 30-tych. W tym poście podjęliśmy się trudnego zadania znalezienia dziesięciu największych wierszy Audena – trudnego, bo choć niektóre wiersze naturalnie wyrastają na powierzchnię i głoszą swoją wielkość, jest ich całkiem sporo. Oto nasza pierwsza dziesiątka. Czy są jakieś klasyczne wiersze Audena, które pominęliśmy na liście? Kliknij na tytuł każdego wiersza, aby go przeczytać.
1. 'Zatrzymać wszystkie zegary’.
Znany również jako 'Blues żałobny’, wiersz ten, jeden z 'Dwunastu pieśni’ Audena, pierwotnie opublikowany w 1936 roku, nie wymaga chyba żadnego wprowadzenia. Odkąd został wyrecytowany podczas pogrzebu w filmie Cztery wesela i pogrzeb z 1994 roku, osiągnął światową sławę i przyniósł poezję Audena do zupełnie nowej publiczności.
Wiersz oferuje szereg symboli żałoby. Ale wspomnienie tych poetyckich tropów ma podwójny cel: oprócz odrzucenia przydatności takich romantycznych rozmów w obliczu żałoby, osoba mówiąca mówi również, że świat – w rzeczy samej, cały wszechświat – nie jest nic wart, jeśli nie ma w nim jego kochanki. Słowo „rozmontować” w drugim wersie ostatniej strofy graniczy z frywolnością, tak jakby słońce było urządzeniem mechanicznym, które można po prostu rozebrać na części, jak zegarek. Sugeruje to, że nawet świat przyrody wydaje się fałszywy i nierzeczywisty teraz, gdy radości świata zostały mu odebrane.
Ale kim jest tutaj „on”? I czy wiersz zaczął się jako szczery wyraz żałoby? Jak omówimy w naszej analizie tego klasycznego wiersza żałobnego, historia powstania wiersza odsłania nieco bardziej złożony obraz.
2. „Pieśń jesienna”.
Jeszcze jedna z „Dwunastu pieśni”, obok bardziej znanej „Zatrzymaj wszystkie zegary”, to piękny liryk o krótkości młodości i życiowych rozczarowaniach. Auden napisał dwie różne wersje ostatniej strofy, choć w obu ton wiersza pozostaje zasadniczo taki sam. Wiersz ten pomaga pokazać, że Auden, oprócz zaangażowania w konkretne wydarzenia i klimat polityczny lat trzydziestych, uchwycił również ponadczasowe poczucie rozczarowania i smutku w wielu swoich najlepszych utworach.
3. „Kołysanka”.
Jeden z najczulszych wierszy Audena, 'Kołysanka’ jest być może największym gejowskim wierszem miłosnym całego dwudziestego wieku (chociaż, ponieważ jest bezpośrednio skierowany do odbiorcy, można łatwo przeczytać wiersz i zapomnieć, że jest to męski poeta piszący do innego mężczyzny); słusznie należy do najbardziej lubianych wierszy Audena. Pod wieloma względami 
beznadziejnie romantyczny, pod innymi względami bezlitośnie realistyczny (adresat wiersza jest tylko „człowiekiem”; sam Auden jest „niewierny”), jest to rodzaj wiersza, który wielu wielbicieli Audena wbiło sobie w pamięć.
4. „Nocna poczta”.
Dzięki klasycznemu filmowi, w którym się pojawił – i do którego został specjalnie napisany – „Nocna poczta” pozostaje jednym z najbardziej znanych wierszy Audena. Film, w którym się pojawia, dokument z 1936 roku wyprodukowany przez jednostkę filmową General Post Office (GPO) o nocnym pociągu przewożącym pocztę z Londynu do Szkocji, pozostaje klasykiem brytyjskiej dokumentalistyki, dzięki wierszowanej narracji Audena i muzycznej partyturze Benjamina Brittena. Fragment filmu z wierszem Audena można obejrzeć tutaj.
5. „Musée de Beaux Arts”.
Ten wiersz z końca 1938 roku ma pamiętne zdanie wstępne: „O cierpieniu nigdy się nie mylili, / Starzy mistrzowie”. Auden napisał 'Musée des Beaux Arts’ w grudniu 1938 roku, podczas pobytu w Brukseli u swojego przyjaciela Christophera Isherwooda. Muzeum i galeria sztuki, o których mowa w tytule wiersza, „Musée des Beaux Arts”, to brukselska galeria sztuki, Musées Royaux des Beaux-Arts de Belgique, którą Auden odwiedził.
W wierszu Auden zastanawia się nad tym, jak na wielu starych renesansowych obrazach, podczas gdy dzieje się coś wielkiego i doniosłego – Narodzenie, powiedzmy, lub Ukrzyżowanie – na obrazie zawsze są obecni ludzie, którzy nie bardzo przejmują się tym, co się dzieje. Następnie Auden w przejmujący sposób rozważa obraz (jak się uważa) Petera Brueghela Starszego, przedstawiający Ikara, i obecność statku, którego mieszkańcy wydają się nie przejmować „chłopcem spadającym z nieba”.
6. „In Memory of W. B. Yeats”.
Auden napisał wiele wierszy o swoich kolegach poetach, od A.E. Housmana po Edwarda Leara, ale ta potężna elegia napisana w następstwie śmierci Yeatsa w 1939 roku jest jego najlepszym upamiętnieniem innego poety. In Memory of W. B. Yeats” to nie tylko elegia dla zmarłego poety, ale także medytacja nad rolą i miejscem poezji we współczesnym świecie. Do czego służy poezja? Czy może sprawić, że coś się stanie? Czy powinna sprawić, że coś się stanie?
Auden opisuje śmierć Yeatsa, dochodząc do wniosku, że wraz z jego odejściem Yeats „stał się swoim wielbicielem”: kiedy Yeats przestał być człowiekiem, Yeats-poeta stał się tym, czym uznali go czytelnicy i fani. Można tu wyczuć, że Auden czyni szerszą uwagę na temat „nieśmiertelności” poetów: przetrwają oni lub nie przetrwają w zależności od tego, kto ich czyta i jak ci czytelnicy ich odczytują.
Kończące wersy wiersza Audena są wypisane na jego własnym kamieniu pamiątkowym w Opactwie Westminsterskim: „W więzieniu swoich dni / Naucz wolnego człowieka, jak chwalić.”
Przeanalizowaliśmy ten klasyczny wiersz tutaj.
7. '1 września 1939′.
Auden wyparł się później tego wiersza, napisanego krótko po wybuchu drugiej wojny światowej (choć nieomylnie przewidującego wydarzenia innego mrocznego września, w 2001 roku), argumentując, że retoryka zwyciężyła nad prawdą („Musimy kochać się nawzajem lub umrzeć” powinno, rozumował, brzmieć ściśle „Musimy kochać się nawzajem i umrzeć”). Jak 
wynik, nie znajdziesz go w Faber Collected Poems (jedyny wiersz wśród tego wyboru najlepszych wierszy Audena, który nie jest w tej książce). Ale można go przeczytać, klikając na link w tytule powyżej.
Jak wskazuje tytuł wiersza, „1 września 1939” został napisany na początku września 1939 roku – i chociaż Auden nie napisał go w nowojorskim barze, mieszkał w tym czasie w Nowym Jorku (przeniósł się tam z Anglii zaledwie kilka miesięcy wcześniej). 1 września 1939 roku to dzień, w którym nazistowskie Niemcy najechały na Polskę, powodując wybuch II wojny światowej.
Przeanalizowaliśmy ten wiersz tutaj.
8. 'If I Could Tell You’.
Nie ma wielu wielkich villaneli w języku angielskim (zebraliśmy kilka naszych ulubionych przykładów tutaj), ale 'If I Could Tell You’ Audena jest tam razem z 'Missing Dates’ Williama Empsona i z prawdopodobnie najsłynniejszą villanelą w języku angielskim, 'Do Not Go Gentle into That Good Night’ Dylana Thomasa.
Powstały w 1940 roku, podczas II wojny światowej, wiersz oddaje poczucie niepewności Audena, a także znacznej części świata, co do przyszłości. If I Could Tell You” balansuje na granicy wiersza miłosnego: osoba mówiąca mówi adresatowi „Kocham cię bardziej niż mogę to powiedzieć”. Tyle, jak się wydaje, jest przynajmniej pewne. Dwa refreny villanelle zdają się przeplatać między pewnością („Time will…”) a niepewnością („If I…”). Ale to, co jest tak mistrzowskie w użyciu tych dwóch refrenów przez Audena, to fakt, że w rzeczywistości oba ciągną się w przeciwnych kierunkach, zawieszone gdzieś pomiędzy możliwością poznania a przypuszczeniem: „Gdybym mógł ci powiedzieć” to pierwsza połowa wersu, ale druga, „Dałbym ci znać”, obiecuje pewność osobistej gwarancji w niepewnym czasie.
Przeanalizowaliśmy ten wiersz tutaj.
9. 'The More Loving One’.
W tym wierszu z 1957 roku Auden medytuje nad nieodwzajemnioną miłością. 'Jeśli równe uczucie nie może być’, wyznaje, 'Niech bardziej kochający będzie mną’. Zręcznie i pięknie Auden demontuje argument, że w przypadku nieodwzajemnionej miłości lepiej być kochanym niż kochającym. Jak powinno nam się to podobać, jeśli gwiazdy płonęły z „pasją dla nas, której nie mogliśmy zwrócić”?
Możemy podsumować sedno tego wiersza w następujący sposób: jako jednostka, możemy odpowiedzieć wierząc, że wszechświat ma dla nas cel; lub możemy odpowiedzieć mówiąc, że nie ma, i zapytać, jaki jest do cholery sens czegokolwiek. Albo możemy stawić czoła obojętności wszechświata wobec nas i być dumni z faktu, że my, produkty natury, zostaliśmy obdarzeni zdolnością do troski, do odczuwania respektu w obliczu wzniosłych aspektów natury i do miłości.
Przeanalizowaliśmy ten wiersz tutaj.
10. 'Upadek Rzymu’.
Powstały w 1947 roku 'Upadek Rzymu’ jest jednym z najlepszych wierszy W. H. Audena z jego środkowego okresu. Jak wskazuje jego tytuł, opowiada on o upadku imperium rzymskiego. Ale wiele szczegółów w wierszu Audena jest wyraźnie anachronicznych dla wiersza o imperium rzymskim w V wieku p.n.e., jak na przykład pomysł urzędnika piszącego na „różowym formularzu urzędowym” (zamiast wydrapywania rzeczy na tabliczce, co robiłby rzymski urzędnik). Tak więc wiersz jest, jeśli nie alegorią do innego imperium i innego czasu, to wierszem o upadku Rzymu i innych wielkich cywilizacji.
Warto pamiętać, że Auden pisał ten wiersz o upadku imperium w bezpośrednim następstwie wojny światowej: rok 1947 był oczywiście zaledwie dwa lata po zakończeniu II wojny światowej, ale był to również rok, w którym Indie uzyskały niepodległość od Imperium Brytyjskiego, i rok, w którym, w następstwie zakończenia wojny, rozpad imperialnych posiadłości Wielkiej Brytanii wydawał się nieunikniony (co zresztą pokazało kilka następnych dekad). Anachronizmy Audena wzmacniają przekonanie, że historia się powtarza i że potężne imperia zawsze mają swój czas w słońcu, ale nieuchronnie skazane są na śmierć.
Przeanalizowaliśmy ten wielki wiersz Audena tutaj.
Czy są jakieś ulubione wiersze Audena, których tu nie uwzględniliśmy, a które powinny znaleźć się na liście? (Na przykład jego krótki wiersz „Epitafium dla tyrana” omówiliśmy tutaj.) Jaki jest najlepszy wiersz Audena spośród tych wszystkich? Kontynuuj odkrywanie twórczości Audena dzięki wspaniałemu Collected Auden
Autor tego artykułu, dr Oliver Tearle, jest krytykiem literackim i wykładowcą języka angielskiego na Uniwersytecie Loughborough. Jest autorem m.in. książki The Secret Library: A Book-Lovers’ Journey Through Curiosities of History
Zdjęcie (u góry): W. H. Auden w 1939 roku, autorstwa Carla Van Vechtena, via Wikimedia Commons. Obrazek (na dole): Zdjęcie W. H. Audena, 1970, autorstwa TorontoPeter, via Wikimedia Commons.
.